Marzec 10th, 2012 
admin Nieśplik japoński (Eriobotrya japonica, ang. Loąuat, czes. Lokvat), znany też jako miszpelnik japoński, jest małym drzewkiem (do 6 m wysokości) lub krzewem z rodziny Różowatych (Rosaceae). Jest to bardzo bliski krewniak jabłoni, jedyny, który ma liście wiecznie zielone i rośnie w gorących krajach.
Pochodzi ze środkowych Chin, ale jego uprawa jest najbardziej rozpowszechniona w Japonii, poza tym uprawia się go na mniejszą skalę (przeważnie w przydomowych ogrodach) w Indiach, krajach śródziemnomorskich (w Hiszpanii, Włoszech, na Sycylii, w Algierze), USA, Chile, na Krymie i Zakaukaziu. W początku ubiegłego wieku został sprowadzony na obszar śródziemnomorski, gdzie początkowo sadzony był jako drzewo ozdobne. Jednak z czasem zwrócono uwagę na jego smaczne owoce i zaczęto szerzej popularyzować tę roślinę, szczególnie we Włoszech, jako drzewo owocowe.
Liście nieśplika, zimozielone, wyglądają bardzo efektownie: są lancetowate, długości do 25 cm i 9 cm szerokości, górna ich powierzchnia jest lśniąca, błyszcząca, dolna srebrzystobiaława lub rdzawa z powodu okrywającego ją gęstego kutneru.
Kwiaty mocno pachnące, barwy białej lub kremowożółtej, pięciopłatkowe, zebrane są po 40-100 w duże kwiatostany. Jednak w jednym kwiatostanie tylko 10-15 kwiatów zawiązuje owoce. Szczególnie ciekawy jest okres kwitnienia ? od września do grudnia ? niezwykle późny jak dla drzewa z rodziny Różowatych.
Ze względu na późne kwitnienie owoce miszpelnika dojrzewają dopiero wczesną wiosną następnego roku. Jest to bardzo atrakcyjna handlowo pora na europejskich targach owocowych i wtedy owoce miszpelnika często są sprzedawane, zwłaszcza w krajach południowej Europy. Najpopularniejsze są we Włoszech, gdzie nazywane są ?mespoli”. W krajach Europy Środkowej spotyka się je rzadziej, nie bardzo bowiem nadają się do transportu z powodu niewielkiej trwałości.
Owoc jest jabłkowaty (to znaczy typu jabłka, czyli nie rozwija się z owocolistków, ale z dna kwiatowego), kulisty, gruszkowaty lub owalny, 3-10 cm średnicy, wagi 20-175 g, pokryty cienką skórką barwy żółtej lub pomarańczowej. Na wierzchołku owoców pozostaje kielich podobny do kielicha gruszki. Miąższ owocu jest ciemnożółty, lekko aromatyczny, łagodnie słodko-kwaśny, soczysty i chrupiący, smakiem przypomina jabłko (przynajmniej lepsze odmiany nieśplika). W środku owocu znajdujemy zwykle od 4 do 6 dużych, twardych (orzeszkowatych) nasion. Nasiona te, ułożone w komorze nasiennej podobnie jak w jabłku, zajmują jednak zbyt dużą część owocu, co jest jego wadą.
Uprawa nieśplika nie jest zbyt kłopotliwa, przynajmniej w krajach o ciepłym klimacie. Drzewka mogą przetrzymać niską temperaturę nawet do ?15 °C, ale kwiaty i młode owoce marzną już w temperaturze od ? 3 do ? 5 °C. Najlepsze odmiany hodowlane nieśplika to: Acco 13, Bianco, Early Red, Marcheto (o największych owocach), Rosso, Trabia, Victor.
W owocach nieśplika występuje 9-14% cukrów (glukozy, fruktozy), od 0,2 do 7% kwasów organicznych.
Owoce spożywa się na surowo lub przygotowuje z nich różne przetwory. Najbardziej znane są dżemy, galaretki, soki oraz konserwy w zalewie cukrowej (w takiej postaci są najczęściej sprowadzane z Chin). Część owoców przerabia się na wyroby alkoholowe, przeważnie niskoprocentowe (około 4% alkoholu) aperitify. Znane są też owoce nieśplika kandyzowane w cukrze, cenione w cukiernictwie, zwłaszcza do dekoracji tortów i innych słodkich wyrobów.
Posted in 